پروژه‌هایی مانند شهر هوشمند بوشهر با استفاده از هوش مصنوعی و اینترنت اشیا در حال اجراست، اما چالش‌های مالی و مدیریتی همچنان پابرجاست. مرکز تعالی شهرهای هوشمند با همکاری نهادهای بین‌المللی تلاش می‌کند تا این طرح‌ها را پیش ببرد. آینده شهرهای هوشمند در ایران نیازمند همکاری دولت و بخش خصوصی، فرهنگ‌سازی و سرمایه‌گذاری هدفمند است.

در سالهای اخیر، توسعه شهرهای هوشمند در ایران مورد توجه قرار گرفته است. شرکت مگفا به عنوان یکی از پیشگامان این عرصه، پروژههایی مانند شهر هوشمند بوشهر را با همکاری مؤسسه فناوری اتریش (AIT) آغاز کرده است. هدف این پروژهها، استفاده از فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، دادههای بزرگ و بلاکچین برای بهبود مدیریت شهری و کیفیت زندگی شهروندان است.

مفهوم شهر هوشمند و مزایای آن

شهر هوشمند رویکردی یکپارچه و داده‌محور برای حل چالش‌های شهری مانند ترافیک، آلودگی هوا و ناکارآمدی خدمات است. این مفهوم شامل بخش‌های مختلفی مانند اقتصاد هوشمند، حمل‌ونقل هوشمند، انرژی هوشمند و حکمرانی هوشمند است که همگی به بهبود پایداری و کارایی شهرها کمک می‌کنند.

وضعیت ایران در توسعه شهرهای هوشمند

اگرچه برخی کلان‌شهرهای ایران مانند تهران، مشهد، اصفهان و شیراز پروژه‌های نمادین شهر هوشمند را اجرا کرده‌اند، اما نبود مدیریت یکپارچه شهری و مدل‌های مالی مناسب از موانع اصلی پیشرفت این طرح‌هاست. مرکز تعالی شهرهای هوشمند ایران با حمایت مگفا و همکاری نهادهای بین‌المللی مانند برنامه U4SSC سازمان ملل تلاش می‌کند تا با ایجاد هماهنگی بین ذینفعان، توسعه این پروژه‌ها را تسریع کند.

تأثیر کرونا و روندهای آینده

پاندمی کووید-۱۹ باعث شتاب در توسعه خدمات الکترونیک و نظارت هوشمند شد، اما از سوی دیگر، کاهش تعاملات حضوری، پیشرفت برخی پروژه‌ها را کند کرد. در آینده، تمرکز بر اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و حاکمیت داده به عنوان کلید موفقیت شهرهای هوشمند در ایران خواهد بود.

چالش‌ها و راهکارها

• مدیریت پراکنده شهری

• کمبود بودجه و مدل‌های اقتصادی پایدار

• نیاز به فرهنگ‌سازی و مشارکت شهروندان

برای موفقیت، باید همکاری نهادهای دولتی و خصوصی، اولویت‌بندی پروژه‌ها و استفاده از ظرفیت‌های محلی تقویت شود.

کلام پایانی