به گزارش خانه متاورس ایران، شرکت دانش‌بنیان تکسا در نمایشگاه شهر هوشمند از «سامانه نمایشگاه متاورس» به‌عنوان اولین پلتفرم متاورس بومی ایران رونمایی کرد که پس از سه سال توسعه و انعقاد قراردادهایی با سازمان‌های بزرگ مانند وزارت جهاد کشاورزی، حالا برای شرکت‌های کوچک و متوسط نیز در دسترس است. این پلتفرم با ترکیب هوش مصنوعی امکان برگزاری نمایشگاه‌ها و رویدادها در فضای سه‌بعدی را فراهم می‌کند، اما سؤال اصلی این است: آیا کسب‌وکارهای ایرانی واقعاً آماده ورود به متاورس هستند؟
متاورس؛ از هیجان تا واقعیت
چند سال پیش، وقتی مارک زاکربرگ نام فیسبوک را به «متا» تغییر داد و اعلام کرد که آینده اینترنت در متاورس است، موج عظیمی از هیجان در دنیای فناوری به وجود آمد. همه فکر می‌کردند که متاورس قرار است همه چیز را تغییر دهد. اما چند سال بعد، بسیاری از پروژه‌های متاورس شکست خوردند و هیجان اولیه کم‌رنگ شد.
حالا شرکت دانش‌بنیان تکسا در نمایشگاه شهر هوشمند از اولین پلتفرم متاورس بومی ایران رونمایی کرده است. به گزارش خانه متاورس ایران، این شرکت بیش از سه سال روی این پروژه کار کرده و حالا ادعا می‌کند که می‌تواند آینده تجارت ایران را متحول کند.
سؤال این است: آیا این بار متفاوت است؟ آیا متاورس ایرانی می‌تواند موفق باشد جایی که بسیاری از پروژه‌های جهانی شکست خوردند؟
تکسا؛ از شبیه‌ساز رانندگی تا متاورس
تکسا (تکین سامانه پیشگامان کاوش) شرکتی نیست که تازه وارد بازار شده باشد. این شرکت از سال ۱۳۸۵ با شبیه‌ساز رانندگی خودرو وارد بازار شده و محصولات دیگری مانند شبیه‌ساز بولینگ و سامانه واقعیت مجازی آموزش ایمنی و ترافیک را نیز تولید کرده است.
این سابقه می‌تواند نقطه قوت باشد. تکسا در حوزه شبیه‌سازی و واقعیت مجازی تجربه دارد و حالا می‌خواهد این تجربه را برای ورود به دنیای متاورس به کار بگیرد.
اما تفاوت اصلی این است که متاورس نه یک محصول، بلکه یک پلتفرم است. موفقیت در آن نیازمند ایجاد یک اکوسیستم است که کاربران، محتواسازان و کسب‌وکارها همگی در آن فعال باشند.
سامانه نمایشگاه متاورس؛ چه می‌کند؟
مهم‌ترین محصول تکسا در این نمایشگاه، «سامانه نمایشگاه متاورس» است. این سامانه قابلیت شخصی‌سازی و توسعه توسط کاربران را دارد؛ به‌گونه‌ای که شرکت‌ها می‌توانند وسعت، محتوا، عملکرد و تعاملات غرفه‌ها و فضاهای اختصاصی خود را در این دنیای سه‌بعدی مدیریت کنند.
به زبان ساده، این یک نمایشگاه مجازی است که شرکت‌ها می‌توانند در آن غرفه بگیرند، محصولات خود را نمایش دهند، و با مشتریان تعامل کنند. تمام این کارها در یک محیط سه‌بعدی و بدون نیاز به حضور فیزیکی انجام می‌شود.
این ایده بد نیست، به‌خصوص در دوران کرونا که نمایشگاه‌های مجازی محبوبیت پیدا کردند. اما سؤال این است: آیا بازار ایران آماده پذیرش این فناوری است؟
هوش مصنوعی به‌عنوان مهندس فروش
یکی از ویژگی‌های جالب پلتفرم تکسا، ترکیب آن با هوش مصنوعی است. پلتفرم با بهره‌گیری از هوش مصنوعی پیشرفته قادر است نقش یک مهندس فروش مجازی را ایفا کند؛ به این معنا که محصولات شرکت‌ها را به زبان‌های مختلف معرفی و عرضه می‌کند.
این می‌تواند مفید باشد، به‌خصوص برای شرکت‌هایی که می‌خواهند به بازارهای بین‌المللی دسترسی پیدا کنند. یک مهندس فروش مجازی که ۲۴ ساعت در دسترس است و به چندین زبان صحبت می‌کند، می‌تواند ارزشمند باشد.
اما هوش مصنوعی هنوز محدودیت‌هایی دارد. آیا می‌تواند واقعاً جایگزین یک مهندس فروش انسانی شود؟ آیا می‌تواند سؤالات پیچیده را پاسخ دهد و اعتماد مشتری را جلب کند؟
سه سال توسعه و پروژه‌های ملی
تکسا ادعا می‌کند که بیش از سه سال روی این پلتفرم کار کرده و قراردادهای متعددی برای واگذاری سرزمین‌های انحصاری متاورسی به سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ منعقد کرده است.
یکی از مهم‌ترین این پروژه‌ها، «سرزمین متاورس کشاورزی ایران» است که با همکاری سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی ایجاد شده است.
این خبر خوبی است. همکاری با سازمان‌های دولتی می‌تواند نشانه‌ای از جدیت و اعتبار باشد. اما سؤال این است: این پروژه‌ها چقدر موفق بوده‌اند؟ آیا واقعاً استفاده می‌شوند یا فقط یک پروژه نمایشی هستند؟
متأسفانه اطلاعات دقیقی درباره میزان استفاده و موفقیت این پروژه‌ها در دسترس نیست. بدون این اطلاعات، سخت است که بتوان درباره موفقیت واقعی پلتفرم قضاوت کرد.
گسترش به شرکت‌های کوچک و متوسط
تکسا از نیمه دوم سال جاری ارائه خدمات پلتفرم خود به شرکت‌های کوچک و متوسط (SMEs) را آغاز کرده است. کامبیز جلایریان، مدیرعامل شرکت، گفت که هدف دموکراتیزه کردن فناوری متاورس و در دسترس قرار دادن آن برای تمامی کسب‌وکارهاست.
این یک استراتژی درست است. شرکت‌های کوچک و متوسط اکثریت کسب‌وکارها را تشکیل می‌دهند و اگر بتوان آن‌ها را جذب کرد، پلتفرم می‌تواند موفق شود.
اما چالش‌های زیادی وجود دارد. شرکت‌های کوچک معمولاً بودجه محدود دارند و ممکن است تمایلی به سرمایه‌گذاری روی فناوری‌های جدید نداشته باشند. همچنین، بسیاری از صاحبان کسب‌وکارهای کوچک با فناوری‌های دیجیتال آشنا نیستند و ممکن است استفاده از متاورس برای آن‌ها دشوار باشد.
آیا ایران آماده متاورس است؟
بیایید واقع‌بین باشیم. متاورس یک فناوری پیشرفته است که نیازمند زیرساخت قوی، اینترنت پرسرعت، دستگاه‌های مناسب و فرهنگ دیجیتال است. آیا ایران این موارد را دارد؟
زیرساخت اینترنت: سرعت اینترنت در ایران هنوز برای بسیاری از کاربران کافی نیست. تجربه متاورس نیازمند اینترنت پرسرعت و پایدار است.
دستگاه‌ها: تجربه کامل متاورس معمولاً نیازمند عینک واقعیت مجازی است. این دستگاه‌ها در ایران گران هستند و همه به آن‌ها دسترسی ندارند.
فرهنگ دیجیتال: بسیاری از کسب‌وکارها هنوز حتی وب‌سایت مناسب ندارند. آیا آماده هستند که به متاورس بروند؟
محدودیت‌های مالی: در شرایط اقتصادی سخت، کسب‌وکارها ممکن است اولویت خود را صرف سرمایه‌گذاری روی فناوری‌های جدید نکنند.
آینده متاورس در ایران
متاورس یک فناوری جالب است و پتانسیل زیادی دارد، اما موفقیت آن در ایران به عوامل زیادی بستگی دارد:
اول، بهبود زیرساخت‌ها. بدون اینترنت پرسرعت و پایدار، تجربه متاورس رضایت‌بخش نخواهد بود.
دوم، کاهش هزینه‌ها. باید راهی برای کاهش هزینه دسترسی به فناوری متاورس پیدا کرد تا همه بتوانند از آن استفاده کنند.
سوم، آموزش و فرهنگ‌سازی. کسب‌وکارها نیاز دارند بدانند که چرا باید به متاورس بروند و چگونه از آن استفاده کنند.
چهارم، محتوا و کاربردهای واقعی. متاورس باید کاربردهای واقعی داشته باشد که ارزش افزوده ایجاد کنند، نه فقط یک گیمیک فناورانه باشد.
پنجم، صبر و تداوم. پذیرش فناوری‌های جدید زمان می‌برد. تکسا باید صبور باشد و مسیر بلندمدت را دنبال کند.
نگاهی به آینده
تکسا یک قدم جسورانه با راه‌اندازی پلتفرم متاورس ایرانی برداشته است. این شرکت با سابقه خود در حوزه شبیه‌سازی و واقعیت مجازی، پتانسیل موفقیت را دارد.
اما راه پیش رو سخت است. متاورس در سراسر جهان هنوز در حال تکامل است و بسیاری از پروژه‌ها شکست خورده‌اند. برای موفقیت در ایران، تکسا باید نه تنها یک پلتفرم خوب بسازد، بلکه یک اکوسیستم ایجاد کند که کاربران، محتواسازان و کسب‌وکارها همگی در آن فعال باشند.
امیدواریم که تکسا بتواند این چالش را پشت سر بگذارد و ثابت کند که متاورس ایرانی می‌تواند موفق باشد. اما تا آن زمان، باید منتظر ماند و دید که آیا کسب‌وکارهای ایرانی واقعاً آماده ورود به دنیای مجازی هستند یا نه.
