مطالعه جدیدی که بر روی چهار شهر بزرگ چین - پکن، شانگهای، شنژن و هانگژو - انجام شده، نشان می‌دهد که توسعه شهرهای هوشمند بدون در نظرگیری عوامل انسانی و فرهنگی، می‌تواند به افزایش نابرابری اجتماعی و عمق‌یافتن شکاف دیجیتال منجر شود.
از رهبری شرکت‌ها تا دولت محوری
ساخت شهرهای هوشمند در سال‌های اخیر روندی افزایشی از تغییر تدریجی از رهبری شرکت‌ها به رهبری دولت را نشان می‌دهد. در مدل رهبری شرکت‌ها، منافع تجاری اغلب بالاتر از منافع عمومی قرار می‌گیرد که منجر به فقدان عدالت اجتماعی و ارزش‌های فرهنگ عمومی در ساخت شهرهای هوشمند می‌شود.
وضعیت فعلی شهرهای هوشمند چین
محققان چهار شهر کلیدی را بررسی کرده‌اند:
پکن: با تمرکز بر سیستم‌های حمل و نقل هوشمند و پلتفرم "مغز شهر" که منابع داده از حوزه‌های ترافیک، محیط زیست و بهداشت را یکپارچه می‌کند.
شانگهای: بیش از 4000 مجموعه داده باز جمع‌آوری کرده و ساخت بندر اطلاعاتی بین‌المللی را آغاز کرده است.
شنژن: بیش از 30,000 ایستگاه پایه 5G برای هر ده هزار ساکن دارد و 31% از تولید ناخالص داخلی شهر مربوط به صنایع هسته اقتصاد دیجیتال است.
هانگژو: 236 شرکت مرتبط با شهر هوشمند دارد و بیش از 3.2 میلیارد قطعه داده از 26 سیستم صنعتی جمع‌آوری کرده است.
اهمیت فرهنگ عمومی
فرهنگ عمومی به عنوان ثروت مشترک تمام جامعه، نمایانگر میراث فرهنگی و انتخاب اجتماعی یک ملت است و نقشی غیرقابل جایگزین در ساخت شهرهای هوشمند ایفا می‌کند.
محققان پنج ارزش کلیدی برای فرهنگ عمومی در توسعه شهرهای هوشمند شناسایی کرده‌اند:
- برقراری اجماع اجتماعی
- تقویت انسجام اجتماعی
- حفظ تنوع فرهنگی
- ارتقای ارتباط رودررو
- تضمین امنیت و حریم خصوصی
سیستم ارزیابی جدید
مطالعه یک چارچوب ارزیابی جامع با 31 شاخص در شش بعد ارائه می‌دهد:
- تأمین: تعداد و پراکندگی خدمات فرهنگی عمومی
- مشارکت: فعالیت شهروندان در فعالیت‌های فرهنگی
- نوآوری: توسعه پلتفرم‌های فرهنگی هوشمند
- عدالت: دسترسی برابر گروه‌های مختلف به خدمات
- تناسب: انطباق با نیازهای محلی
- غنا: تنوع محتوای فرهنگی
راهکارهای پیشنهادی
محققان شش توصیه کلیدی ارائه داده‌اند:
- افزایش آموزش و وراثت فرهنگی
- تشویق شهروندان به مشارکت فعال
- ترویج تبادلات فرهنگی دیجیتال
- ادغام فناوری دیجیتال با فرهنگ سنتی
- حفاظت از فرهنگ عمومی در دوران دیجیتال
- افزایش حمایت سیاستی دولت
نتیجه‌گیری
ساخت شهر هوشمند نیاز به در نظرگیری جامع عوامل مختلف فناوری، اقتصاد، اجتماع و فرهنگ دارد. این مطالعه تأکید می‌کند که بدون توجه به فرهنگ عمومی، شهرهای هوشمند نمی‌توانند به اهداف پایداری و شمولیت اجتماعی خود دست یابند و ممکن است باعث تشدید نابرابری‌ها شوند.
